Digitalisering in de vitale infrastructuur

Net als in vrijwel iedere industrie, wordt ook binnen de vitale infrastructuur flink gedigitaliseerd. Met de hulp van geavanceerde oplossingen wordt de efficiëntie steeds groter, terwijl de veiligheid van beheer, toegang en gebruik wordt gewaarborgd. 

‍

Hoever zijn we in 2024 met de digitalisering van de vitale infrastructuur? In deze blog zetten we vijf interessante digitaliseringstrends op een rij. 

De integratie van IT en OT

Terwijl de samenwerking tussen OT (operationele technologie) en IT (informatietechnologie) al lang niet nieuw meer is, wordt deze in 2024 wel steeds geavanceerder. Zo maken moderne sensoren en IoT-apparaten inmiddels real-time gegevensuitwisseling mogelijk; iets wat eerder niet altijd haalbaar was. 

‍

Daarnaast worden kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning geïntegreerd om niet alleen problemen te detecteren, maar ook voorspellingen te doen en autonome beslissingen te nemen. Het gebruik van cloud computing maakt daarnaast steeds snellere verwerking en opslag van enorme hoeveelheden data mogelijk. Dit alles met geavanceerde bescherming door sterke cyberbeveiligingsprotocollen. 

Voorbeeld integratie OT en IT: smart grids

Slimme energienetwerken, ook wel smart grids genoemd, illustreren de geavanceerde samenwerking tussen OT en IT goed. Een smart grid gebruikt een uitgebreid netwerk van sensoren (OT) die continu actuele gegevens verzamelen over het energieverbruik en de energieproductie. Deze sensoren monitoren verschillende parameters zoals stroomsterkte, spanning en frequentie bij zowel huishoudens als bedrijven.

‍

Vervolgens worden alle verzamelde gegevens naar IT-systemen gestuurd, waar cloud computing en geavanceerde data-analyse worden ingezet om deze informatie te verwerken en te analyseren. Hier komt AI en machine learning om de hoek kijken. Deze technologieën voorspellen potentiële problemen, zoals overbelasting of uitval van onderdelen, en maken datagedreven beslissingen om dergelijke situaties te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat het systeem automatisch schakelingen uitvoert om de belasting te balanceren en de energie-efficiëntie te optimaliseren.

‍

Digital twins en physical twins

Een interessante manier om de integratie van OT en IT te versterken, is het gebruik van zogenaamde digital twins en physical twins. Een digital twin is een virtuele representatie van een fysiek systeem die continu wordt bijgewerkt met data van het echte systeem. Dit maakt het mogelijk om simulaties en tests uit te voeren zonder het fysieke systeem te verstoren.

‍

Physical twins gaan een stap verder en maken een nauwkeurige replicatie van fysieke systemen. Ook deze kopieën worden gebruikt voor testen en validatie, waardoor bedrijven of overheden de prestaties en betrouwbaarheid van ontwerpen kunnen controleren voordat ze in de praktijk worden geïmplementeerd. 

‍

Bij zowel digital twins als physical twins staat de integratie van OT en IT centraal. IT-systemen zorgen voor de data-analyse en simulaties van digital twins, terwijl OT-systemen de fysieke sensoren en hardware leveren die nodig zijn voor de replicatie en testen van physical twins.

2. Predictive maintenance

Zoals we hierboven al kort beschreven, wordt het maken van voorspellingen − ofwel predictive maintenance − steeds belangrijker. Het beheer van vitale infrastructuren staat dagelijks voor de uitdaging om onverwachte storingen en kostbare reparaties te voorkomen. Traditionele onderhoudsmethoden, gebaseerd op vaste schema's, leiden vaak tot inefficiënties en ongeplande downtime.

‍

Predictive maintenance maakt in 2024 gebruik van IoT-sensoren en AI om apparatuur continu te monitoren en potentiële storingen te voorspellen. Door real-time data te verzamelen en te analyseren, kunnen organisaties vroegtijdig ingrijpen en onderhoud uitvoeren waar dat écht nodig is. 

‍

Een preventieve aanpak verhoogt niet alleen de betrouwbaarheid van systemen, maar bespaart ook kosten. Personeel wordt efficiënter ingezet, onnodig onderhoud wordt overgeslagen en problemen worden opgelost voordat ze écht uit de hand lopen en voor veel hogere rekeningen zorgen. Daarnaast is het maken van complexe onderhoudsplanningen niet meer nodig, want dit wordt volledig geautomatiseerd. 

3. Verhoogde beveiliging

Hoeveel voordelen het ook heeft; digitalisering komt ook met een aantal uitdagingen. Zo heeft de vitale infrastructuur met veiligheidsrisico te maken op het gebied van onrechtmatige toegang, cyberaanvallen, gegevensverlies en privacyschendingen. Beveiliging is daarom cruciaal, en gelukkig worden de beveiligingsmogelijkheden steeds geavanceerder. 

‍

Een bekende manier om systemen te beveiligen is het uitvoeren van penetratietests, ofwel ‘pentests’. Pentests zijn gesimuleerde cyberaanvallen die kwetsbaarheden in systemen opsporen voordat cybercriminelen deze kunnen benutten. Door zwakke plekken te identificeren, kunnen organisaties hun systemen versterken en risico's minimaliseren, om zo te voldoen aan de huidige normen en regelgeving.

‍

Bij pentests blijft het natuurlijk niet. Andere belangrijke trends in de beveiliging van vitale infrastructuren zijn:

‍

• Multi-factor authenticatie (MFA): Het combineren van meerdere verificatiemethoden bij het verlenen van toegang. 
• Zero-trust architectuur: Een strategie waarbij geen enkel onderdeel van het netwerk als veilig wordt beschouwd, waardoor continue verificatie van alle gebruikers en apparaten noodzakelijk is.
• Endpoint detection and response (EDR): Real-time detectie en respons, gericht op eindpunten zoals laptops en mobiele apparaten.
• Security information and event management (SIEM): De verzameling en analyse van loggegevens uit verschillende bronnen, om beveiligingsincidenten in real-time te identificeren en erop te reageren.
• Encryptie: Het onleesbaar maken van gegevens voor onbevoegden. 
• Security awareness-trainingen: Om menselijke fouten te voorkomen en medewerkers te helpen bij het herkennen van veiligheidsrisico’s. 
• Biometrische verificatie: Het gebruik van unieke biologische kenmerken, zoals vingerafdrukken of gezichtsherkenning, om toegang te verlenen.

‍

4. Contactloos locatiebeheer en mobiele registratie​

Een belangrijk onderdeel van de digitale infrastructuur is het beheer van locaties. Denk hierbij aan energiecentrales, waterzuiveringsinstallaties, datacenters, elektriciteitskastjes en windmolens. Het regelen van toegang tot deze locaties kan een uitdaging zijn, vooral op afgelegen plekken waar sleutels moeten worden afgegeven en gecontroleerd. Hoe krijg je de sleutel vanaf het kantoor naar een elektriciteitskastje in de polder? 

‍

De opkomst van contactloze en mobiele registratiesystemen biedt een efficiënte en veilige manier om deze toegang te regelen. Slimme technologieën, zoals Near Field Communication (NFC) en Radio-Frequency Identification (RFID), zorgen ervoor dat medewerkers op een veilige manier toegang kunnen krijgen zonder eerst het kantoor te hoeven bezoeken voor een sleuteloverdracht. 

‍

Bijkomende voordelen? Mobiele toegang zorgt voor betere beveiliging door bijvoorbeeld geavanceerde encryptie en/of biometrische verificatie toe te passen. Daarnaast openen technologieën zoals iLOQ's NFC-technologie sloten zonder batterijen. Dit is niet alleen veilig, maar ook duurzaam en heel erg makkelijk. 

5. Documentatie digitaliseren

Sleuteloverdracht is niet de enige uitdaging op het gebied van toegangscontrole. Voor toegang tot sloten en locaties in de vitale infrastructuur is ook documentatie nodig. Denk aan identificatiebewijzen, een VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag) en specifieke certificeringen of veiligheidsopleidingen. Vooral bij tijdelijke medewerkers en uitzendkrachten gaat dit om veel papierwerk voor soms maar een korte opdracht. 

‍

Door documentbeheer te digitaliseren, kunnen medewerkers en uitzendkrachten zelf hun gegevens uploaden en beheren via een beveiligd online platform. Dit vermindert administratieve lasten en versnelt het proces van toegangsverlening. Bovendien zorgt het voor betere beveiliging omdat gegevens beschermd kunnen worden met geavanceerde toegangscontrolemechanismen. Cloudopslag en digitale archieven maken het mogelijk om documenten centraal te beheren en eenvoudig te delen met relevante partijen. Komt een uitzendkracht later nog eens terug? Dan is het opnieuw uploaden van gegevens niet nodig. 

‍

De toekomst van de vitale infrastructuur

Waar staat de Nederlandse vitale infrastructuur in 2050 en verder? Hoewel niemand in de toekomst kan kijken, hebben we wel een aantal verwachtingen. Tegen 2050 zal de integratie van geavanceerde technologieën zoals autonome systemen en quantum computing de norm zijn. Predictive maintenance zal verder verfijnd zijn, met AI die in staat is om complexe problemen te voorspellen en te verhelpen nog voordat ze zich voordoen. 

De toegangssystemen zullen gebruikmaken van biometrische gegevens en blockchain-technologie voor optimale veiligheid en efficiëntie. Bovendien zal digitaal documentbeheer volledig geïntegreerd zijn met slimme contracten, wat de naleving van regelgeving en veiligheid zal versterken. 

EasySecure: voorloper in digitalisering

EasySecure is voorloper op het gebied van digitalisering binnen de vitale infrastructuur, met een focus op zowel digitale toegangscontrole als digitaal documentbeheer en veiligheid: 

Digitale toegangscontrole

Met gebruik van geavanceerde technologieën zoals NFC en RFID, biedt EasySecure oplossingen die zorgen voor snelle en veilige toegang tot gebouwen en locaties. Medewerkers kunnen gebruik maken van mobiele apparaten of RFID-kaarten, wat het beheer van toegangsrechten eenvoudiger en efficiënter maakt. Dit vermindert de noodzaak voor fysieke sleutels en toegangspassen, wat kosten bespaart en de veiligheid verhoogt. Wij maken hierbij gebruik van de nieuwste innovaties zoals iLOQ's NFC-technologie. 

Digitaal documentbeheer en veiligheid

Naast toegangscontrole biedt EasySecure ook oplossingen voor digitaal documentbeheer. Dit maakt het mogelijk om documenten veilig op te slaan, te beheren en te delen via een gecentraliseerd platform. Door gebruik te maken van encryptie en geavanceerde toegangscontrolemechanismen worden gevoelige gegevens beschermd tegen ongeautoriseerde toegang. Het digitale beheer vermindert administratieve lasten, verhoogt de efficiëntie en draagt bij aan een duurzame werkomgeving door het verminderen van papiergebruik. 

Meer weten over de oplossingen van EasySecure? Vraag dan een gratis adviesgesprek aan.